2020/5 Bülten - Covid - 19 Kaynaklı Küresel Salgın İle Getirilen Son Hukuki Düzenlemeler ve Güncellemeler

5- COVID-19 KAYNAKLI KÜRESEL SALGIN İLE GETİRİLEN SON HUKUKİ DÜZENLEMELER VE GÜNCELLEMELER

1. 26 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanan “7226 Sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun” ile COVID-19 kaynaklı küresel salgına bağlı yürürlüğe giren düzenlemeler

• Kısa çalışma ödeneğine hak kazanma şartı genişletilmiştir. 4447 Sayılı Kanun madde 50’deki, hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olanlardan, son üç yıl içinde 600 gün sigortalı olarak çalışmış olması şartı ile başlayan alt sınır aşağıya çekildi.

4447 Sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu Geçici Madde 23, “30/6/2020 tarihine kadar geçerli olmak üzere, yeni koronavirüs (Covid-19) kaynaklı zorlayıcı sebep gerekçesiyle yapılan kısa çalışma başvuruları için, Ek 2. maddenin üçüncü fıkrasında işçinin kısa çalışma ödeneğine hak kazanabilmesi için öngörülen hizmet akdinin feshi hariç işsizlik sigortası hak etme koşullarını yerine getirmesi hükmü, kısa çalışma başlama tarihinden önceki son 60 gün hizmet akdine tabi olanlardan son üç yıl içinde 450 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödenmiş olması şeklinde uygulanır. Bu koşulu taşımayanlar, kısa çalışma süresini geçmemek üzere son işsizlik ödeneği hak sahipliğinden kalan süre kadar kısa çalışma ödeneğinden yararlanmaya devam eder.

Bu madde kapsamında kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmek için, iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25. maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan sebepler hariç olmak kaydıyla işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekir. Bu madde kapsamında yapılan başvurular, başvuru tarihinden itibaren 60 gün içinde sonuçlandırılır...”

* 30 Haziran 2020 kadar olan geçerlilik tarihi, 31 Aralık 2020 tarihine uzatılmıştır. 30 Haziran 2020 tarihine kadar kısa çalışmaya başvurmuş işyerleri ödenek hakkından yararlanırken yeni kararla, 31 Aralık 2020 tarihine kadar tüm işyerleri kısa çalışma ödeneğine başvurabilecek ve çalışanları için ödenek alabilecek. 30 Haziran 2020 tarihine kadar kısa çalışmaya başvurmuş işyerleri hem bu dönemdeki çalışanları için hem de bu dönem sonrası ilave çalışanları için de kısa çalışma ödeneği alabilecek. Önceden kısa çalışmaya başvurmuş işyerleri kısa çalışmadan yararlanmak için yeni bir başvuru yapmayacak, önceki başvurusundaki çalışan kişi sayısı kadar kısa çalışmadan yeniden yararlanacak. Ancak bu dönemde yeni işe aldığı kişiler varsa bunlar için başvuru yapılması gerekiyor. İşyerleri 1 Aralık 2020 tarihinden itibaren 3 ay süreyle kısa çalışma ödeneğinden yararlanabilecek. Yeni çıkan yasa ile başvuru süresi 31.01.2021'e kısa çalışma ödeneği ise 28.02.2021'e uzatıldı. Kısa çalışma başvuruları sadece e-devlet üzerinden 31 Ocak 2021 tarihine kadar yapılabilecek. Kısa çalışma ödeneğinin şartlarında ise yeni bir düzenlemeye gidilmedi. Daha önce olduğu gibi 1 Aralık 2020’den sonrası için de çalışanın; kısa çalışmanın başladığı tarih itibarıyla son 60 gün hizmet akdine tabi olması ve son 3 yılda en az 450 gün süreyle prim ödemiş olması gerekiyor.

• Turizm tesisi yapmak adına kamu arazisi temin edenlerin 1/4/2020 ile 30/6/2020 tarihleri arasındaki borçları 6 ay ertelendi.

4706 sayılı Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Geçici 25. madde, “.. üzerinde turizm tesisleri yapılmak üzere adlarına kamu arazisi tahsis edilen Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli yatırımcılar ve işletmecilerden; irtifak hakkı tesis edilip edilmediğine veya kullanma izni verilip verilmediğine bakılmaksızın 1/4/2020 tarihi ile 30/6/2020 tarihi arasındaki dönemde tahsil edilmesi gereken kira, kesin izin, kesin tahsis, irtifak hakkı, kullanma izni, yararlanma, ilave yararlanma bedelleri ve hasılat payları ile Kültür ve Turizm Bakanlığından belgeli turizm tesislerinin yatırımcıları ve işletmecilerinden bu faaliyetleri dolayısıyla Hazine taşınmazlarını izinsiz kullanımlarından dolayı aynı dönemde tahsil edilmesi gereken ecrimisil ödeme süreleri, başvuru şartı aranmaksızın altı ay ertelenir ve bu alacaklar ertelenen süre sonuna kadar herhangi bir zam veya faiz uygulanmadan tahsil edilir.”

• Karşılıksız çek ve protestolu senetler ile kredi ve kredi kartları borçlarına ilişkin gerçek veya tüzel kişilerin aksayan ödemeleri hakkındaki Merkez Bankası tarafından tutulan kayıtlar, 31/12/2020 tarihine kadar dikkate alınmayacaktır. Kanunda belirtilen ilk 6 aylık süre 31/12/2020 tarihine kadar uzatıldı.

5834 sayılı Karşılıksız Çek ve Protestolu Senetler ile Kredi ve Kredi Kartları Borçlarına İlişkin Kayıtların Dikkate Alınmaması Hakkında Kanuna eklenen Geçici Madde 2, “Anapara ve/veya taksit ödeme tarihi 24/3/2020 tarihinden önce olup da; kullandığı nakdî ve gayrî nakdî kredilerinin anapara, faiz ve/veya ferilerine ilişkin ödemelerini aksatan gerçek ve tüzel kişilerin, ticari faaliyette bulunan ve bulunmayan gerçek kişilerin ve kredi müşterilerinin karşılıksız çıkan çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve diğer kredi borçlarına ilişkin 5411 sayılı Kanunun ek 1. maddesi hükmü uyarınca kurulan Türkiye Bankalar Birliği Risk Merkezi nezdinde tutulan kayıtları, söz konusu borçların ödenmesi geciken kısmının 31/12/2020 tarihine kadar tamamının ödenmesi veya yeniden yapılandırılması halinde, bu kişilerle yapılan finansal işlemlerde kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar tarafından dikkate alınmaz.

Kredi kuruluşları ve finansal kuruluşların birinci fıkra hükmü uyarınca mevcut kredileri yeniden yapılandırması veya yeni kredi kullandırması, bu kuruluşlara hukuki ve cezai sorumluluk doğurmaz.”

• “Konaklama Vergisi” yürürlülük tarihi 1/1/2021 tarihine ertelendi.

5/12/2019 tarihli ve 7194 sayılı Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 52.* maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “1/4/2020” ibaresi “1/1/2021” şeklinde değiştirilmiştir.

* Yürürlük, MADDE 52 – (1) Bu Kanunun; b) 9.** ve 42. maddeleri 1/4/2020 tarihinde, yürürlüğe girer.

** MADDE 9 – 6802 sayılı Kanunun İkinci Kısmının İkinci Bölümünün mülga başlığı “Konaklama Vergisi” şeklinde ve mülga 34 üncü maddesi başlığı ile birlikte aşağıdaki şekilde yeniden düzenlenmişti. https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2019/12/20191207-1.htm)

2. 25 Mart 2020 tarihli Resmi Gazete ile yayımlanan, Havayolu İle Seyahat Eden Yolcuların Haklarına Dair Yönetmelik (Shy-Yolcu)’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile Geçici Madde 1 eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 1 – (1) COVID-19 salgını nedeniyle 5/2/2020 tarihinden itibaren uçuşun iptal edilmesi durumunda, bu iptaller sebebiyle uçuşu icra eden veya etme taahhüdünde bulunan hava taşıma işletmesi 8., 9., ve 10. maddelerde yer alan hükümlerden uçuş yasakları kalktıktan sonraki iki ay sonuna kadar muaftır.

                             (2) COVID-19 salgını nedeniyle uçuşu iptal edilen yolcunun, hava taşıma işletmesinin   boş koltuk durumuna bağlı olarak istediği bir tarih için bilette değişiklik yapma veya bileti açığa alma hakkı vardır. Yolcu, açığa alınıp kullanılmayan biletin iadesini uçuş yasakları kalktıktan sonraki iki ayın sonrasında hava taşıma işletmesinden alabilir.

518 sıra nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği’nin 3.maddesinde sayılan sektörler itibarıyla “mücbir sebep” kapsamında olup olmadığınızı İnteraktif Vergi Dairesi’nin “Bilgilerim” sekmesinden öğrenebilirsiniz.